Sulu kertenkele, özellikle tatlı su kaynakları, akarsular, göletler ve sulak alanlarda yaşayan bir tür kertenkeledir. Fiziksel özellikleri arasında uzun vücutlu, sivri ve yassı kafalı, uzun kuyruklu ve bazı türlerde renkli pullar bulunur. Su kenarlarında ve su altında yaşayan sulu kertenkelelerin bazı türleri balık, kurbağa ve böceklerle beslenir. Sulu kertenkeleler genellikle çiftleşerek ürerler ve yumurtalarını suya bırakırlar. Genellikle koruma altındaki bir tür olan sulu kertenkeleler, güçlü insan etkisi nedeniyle türlerinin yok olabileceği tehlikesi altındadır.
Sulu Kertenkele Türü
Sulu kertenkele, su kenarlarında yaşayan bir türdür ve birçok farklı alt türü bulunmaktadır. Bu türlerin birçoğu, sığ sularda, bataklıklarda ve hatta tropikal yağmur ormanlarında yaşamaktadır. Sulu kertenkeleler, genellikle küçük boyutlu olup, çoğunlukla su yüzeyinde yüzmek için özel olarak tasarlanmış ayaklara sahiptirler. Ayrıca, bu türlerin tüyleriyle kaplı kuyruk yapıları, su yüzeyinde ilerlemek için kullanılmaktadır. Bazı alt türlerin ciltleri de su altında nefes almak için özelleşmiştir.
Özellikleri
Sulu kertenkelenin özellikleri, vücut yapısı ve yaşam alanları hakkında detaylı bilgiler mevcuttur. Sulu kertenkele, genellikle 15-20 cm uzunluğunda olup, uzun, ince bir kuyruğa sahiptir. Derileri, suya girebilme özelliğine sahip olduğundan pürüzsüzdür ve renkleri yeşil, kahverengi ve grimsi gibi tonlardadır. Suyun yanı sıra, ormanlık ve çalılık alanlarda da yaşayabilirler. Besin kaynakları arasında küçük balıklar, böcekler, sürüngenler ve hatta küçük kuşlar bile bulunabilir. Sulu kertenkeleler, sucul omurgasızlar arasında da beslenirler. Kurbağalar ve yengeçler gibi canlıları da avlarlar.
Fiziksel Özellikleri
Sulu kertenkelelerin vücut yapısı oldukça benzersizdir. Vücutları suya uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Ortalama olarak sulu kertenkelenin vücut uzunluğu 10-15 cm arasındadır. Deri rengi çeşitlilik gösterir. Bazı türleri yeşilimsi veya açık kahverengi olurken, bazıları da metalik renklere sahiptir. Bu renkler arasındaki geçişler de sık görülür. Sulu kertenkeleler, özel yapısı sayesinde su altında solunum yapabilir ve suyun altında gözlerini kullanarak avını takip edebilirler. Ayrıca hızlı yüzüş yetenekleri ile de farklı su türlerinde avlanabilirler.
Yaşam Alanları
Sulu kertenkelenin yaşam alanı, adından da anlaşılacağı gibi sulardır. Tatlı su ve denizlerde yaşayan türleri mevcuttur. Tatlı su sulu kertenkeleri, göletler, nehirler ve derelerde yaşayabilirken, deniz sulu kertenkeleri deniz kıyılarında yaşarlar. Genellikle çamur, kum ve balçık gibi yerlerde bulunurlar. Sulu kertenkelenin beslenme alışkanlıkları da oldukça çeşitlidir. Etçil olarak da beslenebilen sulu kertenkelenin besinleri arasında küçük balıklar, yengeçler, böcekler ve hatta kendi türlerinden olan yavrular bile yer alır. Ayrıca su bitkileri ve algler de besinlerinden biridir.
Çoğalma ve Yaşam Süreci
Sulu kertenkelenin çiftleşme dönemi genellikle Nisan ve Mayıs ayları arasında gerçekleşir. Erkek sulu kertenkele, dişinin ilgisini çekmek için karnını güneşe doğru açar ve renk değiştirir. Eğer dişi, erkeği kabul ederse çiftleşme gerçekleşir. Çiftleşme sonrasında dişi sulu kertenkele, kumsal ya da toprak altında tek seferde 8-30 arası yumurta bırakır. Yumurtaların çatlaması ve yavruların çıkması 50-70 gün sürmektedir. Genellikle doğal düşmanlarından kaçmak amacıyla kumsal ya da toprak altında yaşamlarına devam eden yavrular, yaklaşık bir yıl içerisinde cinsel olgunluğa ulaşırlar.
Çiftleşme ve Yumurtlama Süreci
Sulu kertenkelenin çiftleşme dönemi genellikle bahar ve yaz aylarında gerçekleşir. Erkek sulu kertenkele, dişi bireyin varlığına çiftleşme davranışları ile yanıt verir. Çiftleşme, erkek sulu kertenkelenin dişinin sırtına tırmanmasıyla gerçekleşir. Bu esnada, erkek sulu kertenkele dişinin derisinden sıkıca tutunarak olası bir kaçışı engellemeye çalışır.
Dişiler, çiftleşmeden sonra birkaç hafta içinde yumurtlarını suya bırakır. Genellikle 10 ile 20 arasında yumurta bırakabilen dişiler, bu yumurtaların her birini tek tek yerleştirirler. Yumurtalar, ortalama 30 gün kadar kuluçka döneminin ardından yumurtadan çıkarlar. Bu nedenle, sulu kertenkelelerin çiftleşme ve yumurtlama süreci oldukça uzun bir sürece yayılmaktadır.
Bazı sulu kertenkele türleri, yumurta bırakma yerleri konusunda oldukça seçicidirler. Bu nedenle, yumurtlama alanlarındaki kirlilik ve çevre faktörleri, sulu kertenkelelerin üreme başarısını doğrudan etkileyebilir. Yumurtaların kabukları oldukça hassas olduğu ve hava geçirgen oldukları için, yumurtaların korunması ve kuluçka dönemlerinin doğru bir şekilde geçirilmesi oldukça önemlidir.
Yaşam Süreci
Sulu kertenkeleler, su kenarlarında yaşayan canlılar olarak bilinirler. Hayat döngüleri dört aşamadan oluşur: yumurta, yavru, genç ve ergin bireyler. Sulu kertenkeleler yumurtadan çıkan yavruları, yumurtlama döneminden sonra suya bırakırlar. Yavrular, doğduklarında tamamen bağımsızdır ve hemen avlanmalarına başlarlar. Her yıl birkaç kez derilerini değiştirmeleri gereken sulu kertenkeleler, hayatlarının sonuna kadar büyürler. Ergin bireyler, aktif bir yaşam sürdürürler ve avlanmalarına devam ederler. Ancak, nesillerinin korunması için avlanmaları yasaklanmıştır ve popülasyonlarının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Koruma Durumu
Sulu kertenkele türü koruma altında olan hayvanlardandır. Bu durum, popülasyonlarının azalması ve doğal yaşam alanlarının yok olması nedeniyle olmuştur. Sulu kertenkeleler, yaşadıkları su kaynaklarının kirletilmesi, havza değişiklikleri, baraj ve sulama projeleri gibi etkenler nedeniyle habitat kaybına uğramaktadır. Ayrıca, yasadışı avlanma ve ticaret de popülasyonlarının azalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, sulu kertenkele türleri koruma altına alınmıştır. Sulu kertenkelelerin korunması için bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde çalışmalar yapılmaktadır. Habitatları korunmakta ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Bilim insanları, sulu kertenkelelerin biyolojisi ve yaşamı hakkında daha fazla bilgi edinmek adına da çalışmalar yapmaktadır.
Koruma Altında Olma Nedenleri
Sulu kertenkele türü, doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi nedeniyle kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Ayrıca, su kirliliği ve insan müdahalesi nedeniyle sayıları giderek azalmıştır. Bu tür, nadir görülen bir tür olup, endemik bölgelerde yaşamaktadır. Nadir bir tür olmasının yanı sıra, sulu kertenkeleler, diğer hayvanlar tarafından avlanmaktadır. Bu nedenlerle, sulu kertenkele türü koruma altına alınmış ve yasadışı avlanmaları önlemek için sıkı yasaklamalar getirilmiştir. Sulu kertenkele türünün özelliklerini inceleyerek, profesyonel hayvan koruma kuruluşları, bu nadir ve önemli türü koruma altına almanın gerekliliğini fark etmişlerdir.
Koruma Faaliyetleri
Sulu kertenkelelerin nadir türleri, koruma altındaki hayvanlar arasında yer alır. Sulu kertenkelelerin yaşam alanlarındaki çevresel faktörlere karşı hassas olmaları nedeniyle, koruma faaliyetleri çok önemlidir. Sulu kertenkelelerin korunması için yapılan çalışmalar arasında yaşam alanlarının korunması, avlanmanın yasaklanması ve bilimsel araştırmaların desteklenmesi yer alır. Sulu kertenkelelerin çevresel faktörlerle başa çıkamama riski yüksek olduğu için gelecekteki koruma planları, sulak alanların korunması öncelikli olmalıdır. Sulu kertenkelelerin nadir olduğu göz önüne alındığında, bu hayvanların korunması için herkesin sorumluluk alması gerekmektedir.
