Deniz kaplumbağaları, dünya genelinde farklı türleriyle yaşayan canlılar arasında yer alıyor. Yedi farklı türü bulunan deniz kaplumbağaları, kabuklarındaki farklılıklarla birbirlerinden ayrılıyor. Bu türler; yeşil kaplumbağa, deri kaplumbağası, karelyon, çamur kaplumbağası, kemirgen kaplumbağası, zeytin kabuklu kaplumbağa ve sahil kaplumbağasıdır.
Deniz kaplumbağalarının nesli, özellikle son yüzyılda insan faaliyetleri nedeniyle ciddi şekilde tehlike altında kalmıştır. Yapılan çalışmalarla, kaplumbağa popülasyonlarının artırılması ve korunması için önemli adımlar atılmıştır. Dünya genelinde yürütülen çalışmalarla, deniz kaplumbağaları koruma altına alınmış ve soyu tükenmek üzere olan türlerin sayıları artırılmıştır. Türkiye’de de kaplumbağaların korunmasına yönelik çeşitli projeler yürütülüyor.
Türleri
Deniz kaplumbağaları dünya genelinde 7 farklı türü ile diğer canlıları sevdikleri gibi sıcak sularda yaşarlar. Bunlar; yeşil, deri, çamur, kare, atlantik, karetta ve başını alıp yürüyen kaplumbağalardır. Yeşil kaplumbağaların cinsiyeti, yumurtadan yeni çıktığı dönemlerde çevre sıcaklığına göre belirlenir. Atlantik kaplumbağaları, kıyı şeridinde yaşar ve yüksekliği 1.5 metreye kadar olan kumsallarda yuvalarını yaparlar. Karedeniz kaplumbağaları, adını yuvarlak plastronundan alır ve çöplüklerin ve turizmin yok etmiş olduğu habitatlarda yaşarken, Deri kaplumbağaları nesli tehlikede olan türler arasındadır. Çamur kaplumbağaları, ufak bir yapıya sahip olup derin denizde yaşamaktadırlar. Karetta kaplumbağaları, daha sık gözlemlenen türlerden biridir ve yumurtalarını İzmir’de yer alan Çiçek Adası’nda yaparlar. Başını alıp yürüyen kaplumbağalar ise özelleşmiş bir süzme bölgesi sayesinde su altında çok uzun zaman kalabilirler.
Koruma Durumu
Deniz kaplumbağalarının popülasyonları, çevresel faktörler ve insan faaliyetleri nedeniyle giderek azalmaktadır. Kaplumbağaların denizel yaşam alanlarındaki tehlikeler, özellikle yumurtlama bölgelerinin insanlar tarafından yoğun kullanılması, yapılaşma, turizm ve deniz kirliliği nedeniyle artarak devam etmektedir. Kaplumbağaların neslinin korunması için acil önlemler alınması gereklidir.
Yapılan araştırmalara göre, deniz kaplumbağalarının büyük bir kısmı nesli tükenme tehlikesi altındadır. Bu nedenle dünya genelinde çeşitli koruma programları yürütülmektedir. Deniz kaplumbağalarının koruma çalışmalarında, yapay yuva oluşturma, yumurtlama alanlarına yönelik engellerin konulması, avcılık faaliyetlerinin engellenmesi, deniz kirliliğinin azaltılması, izleme-takip çalışmaları ile toplum bilincinin artırılması gibi önlemler alınmaktadır.
Türkiye’de de deniz kaplumbağalarının nesillerinin korunması için önemli çalışmalar yapılmaktadır. Türkiye’nin çeşitli sahil şeritlerinde kaplumbağaların üreme bölgeleri koruma altına alınmaktadır. Bunun dışında çevre bilinci eğitimleri verilerek toplumda duyarlılık oluşturulmaya çalışılmaktadır.
- Deniz kaplumbağalarının nesli tehlike altında,
- Koruma çalışmaları için uluslararası çapta hareket edilmektedir,
- Yapay yuvalar, koruma bölgeleri, yasal düzenlemeler gibi önlemler alınmalıdır,
- Toplumda bilinç oluşturulması için çevre eğitimleri düzenlenmelidir.
Küresel Koruma Çalışmaları
Deniz kaplumbağaları dünya üzerinde birçok ülkede koruma altında tutulmaktadır. Özellikle Brezilya, Kosta Rika, Meksika, Endonezya ve Güney Afrika gibi ülkelerde yapılan çalışmalar, tüm dünyaya örnek teşkil etmektedir. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN), deniz kaplumbağalarının korunması için bir dizi projeyi hayata geçirmiştir. Bu projelerin arasında, kuluçka alanlarının korunması, insanlar tarafından yapılan avlanmanın engellenmesi, deniz kaplumbağalarının ticareti ile ilgili sıkı tedbirlerin alınması ve deniz kirliliği ile mücadele bulunmaktadır.
IUCN’nin yürüttüğü çalışmalar sonucunda, bazı deniz kaplumbağası türlerinin sayısı artmış olsa da, bazı türlerin sayısı hala tehlikeli düzeyde azalmaya devam etmektedir. Bu nedenle dünyanın birçok yerinde hala koruma çalışmaları devam etmektedir.
- Yapılan çalışmaların sonucu olarak bazı deniz kaplumbağası türlerinin popülasyonları artmıştır.
- Dünya genelinde yürütülen koruma çalışmaları, tüm deniz canlıları için faydalıdır.
- Koruma çalışmalarının hızla sürdürülmesi, deniz kaplumbağalarının nesillerinin devamı için önemlidir.
Dünya genelinde yapılan koruma çalışmaları, deniz kaplumbağalarının karşılaştığı hayati tehlikeleri azaltarak nesillerini korumayı amaçlamaktadır. Bu koruma çalışmalarının önemi her geçen yıl artarak devam etmektedir.
Mavi Kaplumbağalar
Mavi kaplumbağalar, dünya genelinde popülasyon sayısının hızla azaldığı türler arasındadır. Bu nedenle, koruma çalışmaları bu türün kurtarılması için hayati önem taşımaktadır.
Mavi kaplumbağaların popülasyon düşüşüne neden olan faktörler arasında, avlanma, yanlışlıkla deniz ağlarına takılma, deniz kirliliği ve doğal yaşam alanlarının kaybedilmesi yer almaktadır.
Bu türün korunması için çeşitli çalışmalar yürütülmektedir. Örneğin, yumurtlama sırasında yaptıkları yuvaların korunması, avlanmanın önlenmesi, ağlara takılmalarının engellenmesi ve yavru kaplumbağaların doğal yaşam alanlarına salınması gibi önlemler alınmaktadır.
Ayrıca, mavi kaplumbağaların sağlık kontrollerinin yapılması ve radyo vericilerle takip edilmesi de koruma çalışmalarında sıkça kullanılan yöntemlerdir.
Genel olarak, mavi kaplumbağaların korunması için uluslararası işbirliği de önemlidir. Bu türün korunması için gerekli olan önlemlerin alınmasında, bilim insanları, hükümetler, sivil toplum kuruluşları ve halkın bir arada çalışması gerekmektedir.
Düzlük Kaplumbağaları
Düzlük kaplumbağaları, Akdeniz’deki en yaygın kaplumbağa türüdür. Ancak, yuvalama alanlarının yok olması, yaşam alanlarının tahrip edilmesi ve aşırı avcılık nedeniyle nesli tehlike altındadır. Bu nedenle, popülasyonlarının artırılması için çeşitli koruma projeleri yürütülmektedir. Bu projeler arasında, yuva alanlarının korunması, yasadışı avcılığın önlenmesi ve bilinçlendirme eğitimleri yer almaktadır. Ayrıca, Düzlük kaplumbağaları, uluslararası koruma çalışmalarında da önemli bir yer taşımaktadır. Popülasyonlarının artırılması için sürdürülen bu çalışmalar, gelecek nesillere bu ender türün devamlılığını sağlamak adına oldukça önemlidir.
Türkiye’deki Koruma Çalışmaları
Türkiye, deniz kaplumbağaları koruma çalışmaları konusunda oldukça aktif bir ülke. Özellikle sahil bölgelerinde yaşayan halkın kaplumbağa koruma bilincinin artması, bu çalışmalarda oldukça etkili olmaktadır. Türkiye genelinde sürdürülen koruma çalışmaları arasında; yuva koruma, yetişkin kaplumbağaların izlenmesi, araştırma çalışmaları, eğitim faaliyetleri, sahil temizliği gibi çeşitli faaliyetler yer almaktadır.
Bunun yanı sıra, Antalya Akdeniz Üniversitesi bünyesinde bulunan Deniz Kaplumbağaları Rehabilitasyon Merkezi bu çalışmalarda önemli bir yere sahiptir. 2009 yılından beri hizmet vermekte olan merkez, tedavi gerektiren yaralı kaplumbağaların iyileştirilmesi ve doğaya geri bırakılması gibi faaliyetlerde bulunmaktadır.
| Koruma Faaliyetleri | Sonuçları |
|---|---|
| Kaplumbağa koruma bilincinin artırılması | Popülasyonun artması |
| Yuva koruma çalışmaları | Yuva sayısının artması |
| Yuvaların işaretlenerek izlenmesi | Yuvalardan daha fazla yavru kaplumbağanın doğaya kazandırılması |
Tüm bu çalışmalar sayesinde Türkiye’deki deniz kaplumbağa popülasyonları korunmakta ve ülkemizde nadir görülen bazı kaplumbağa türleri hâlâ varlığını sürdürmektedir.
Koruma Sürecinde Yapılması Gerekenler
Kaplumbağaların korunması için yapılan çalışmaların başarılı olması için birçok konuda dikkat edilmesi gerekiyor. Öncelikle kaplumbağaların doğal yaşam alanlarının korunması önemli. Bu nedenle kaplumbağaların yumurtlama alanları, beslenme alanları ve göç yollarının korunması gerekiyor. Bunların yanı sıra kaplumbağaların fiziksel temasından kaçınılması da önemli. Kaplumbağaların rahatsız edilmeden doğal yaşamlarını sürdürmeleri sağlanmalı.
Bunların yanı sıra, deniz kirliliği ile mücadele de kaplumbağaların korunması için önemli bir konu. Denizlerde oluşan kirlilik kaplumbağaların besin kaynaklarını ve yaşam alanlarını etkileyebilir. Bu nedenle kirliliği önlemek ve denizlerin temiz tutulması gerekiyor.
Kaplumbağaların korunması konusunda toplumun bilinçlendirilmesi de önemli. Toplumda kaplumbağaların korunması ve yaşatılması ile ilgili farkındalık oluşturulmalı ve bu konuda eğitimler verilmeli. Ayrıca, kaplumbağa türlerinin korunması için yapılan çalışmalar desteklenmeli ve gönüllü katılım teşvik edilmeli.
Kaplumbağaların Doğal Yaşam Alanlarının Korunması
Deniz kaplumbağalarının korunması, sadece popülasyonlarını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda sağlıklı ve doğal yaşam alanlarını korumak için de önemlidir. Kaplumbağaların doğal yaşam alanları olan deniz ve kumulların korunması, kaplumbağaların nesillerini sürdürmelerine yardımcı olur. Bu nedenle koruma çalışmalarında, kaplumbağaların üreme alanlarına zarar vermeyecek şekilde hareket edilmesi gerekmektedir.
Kaplumbağaların önemli üreme alanlarına insan etkinlikleri nedeniyle zarar verilmektedir. Örneğin, sahillerde yapılan turistik tesisler, doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle, kaplumbağaların üreme alanlarına yakın bölgelerde yapılan her türlü yapılaşmanın kontrol altına alınması gerekmektedir.
Bununla birlikte, kaplumbağaların doğal yaşam alanlarına zarar veren faaliyetlerin de durdurulması gerekmektedir. Deniz kirliliği, kaplumbağaların hayatını ciddi şekilde etkilemektedir. Bu nedenle, deniz kirliliği ile mücadele edilmesi ve koruma çalışmalarında sürdürülebilir bir yaklaşım benimsenmesi önemlidir.
Kaplumbağaların doğal yaşam alanlarının korunması için yürütülen koruma projeleri, üreme bölgelerinin güvenliğinin sağlanmasını hedeflemektedir. Bu projelerde, kaplumbağaların üreme mevsimleri boyunca üreme alanlarında rahatsız edilmesine izin verilmemektedir. Ayrıca, kaplumbağaların üreme mevsimlerinde yapılan deniz taşımacılığına da dikkat edilmektedir. Böylece, kaplumbağaların üreme başarısı artırılmakta ve nesilleri korunmaktadır.
Deniz Kirliliği ile Mücadele
Deniz kirliliği, kaplumbağaların hem yaşam alanlarını hem de beslenme kaynaklarını tehdit ediyor. Denizlerimizdeki atıkların çoğu plastik ve bu atıklar kaplumbağaların yutabileceği boyutlarda olabiliyor. Yutulan plastik atıklar, kaplumbağaların bağırsaklarında tıkanmaya neden olabilir ve ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Bu nedenle, deniz kirliliği ile mücadele önemlidir. Çevreyi korumak için atıkların doğru şekilde yönetilmesi gerekiyor. Plajlarda ve denizlerde düzenli olarak temizlik yapılması, atıkların geri dönüşümüne öncelik verilmesi, plastik poşetler yerine çanta kullanılması gibi küçük ama etkili adımlarla deniz kirliliği azaltılabilir.
Ayrıca, kaplumbağaların deniz kirliliği nedeniyle kaybettiği doğal yaşam alanlarının da korunması gerekiyor. Bu alanların korunması için çevre dostu yapılaşma ve tarım tekniklerinin uygulanması, deniz çöplerinin kontrol altına alınması gibi çalışmalar yapılabilir.
Kaslama hunileri, denizde yüzen atıkların toplanmasında kullanılabilir ve kaplumbağaların çevrelerindeki atıkları yutmasını engelleyebilir. Ayrıca, toplumda çevre bilinci oluşturmak da oldukça önemlidir. Kaplumbağaların yaşam alanlarını temiz ve sağlıklı tutarak, hem hayvanların hem de doğal yaşamın korunmasına yardımcı olabiliriz.
- Çevreyi korumak için atıkların doğru şekilde yönetilmesi gerekiyor
- Denizlerde düzenli olarak temizlik yapılması ve plastik poşetler yerine çanta kullanılması önemlidir
- Kaslama hunileriyle atıkların toplanması ve çevre bilincinin oluşturulması kaplumbağaların sağlığı için etkilidir.
